Dù không có trong
từ vựng tiếng Việt nhưng từ “
Thảo mai”
được sử dụng ngày càng nhiều, thậm chí được nhắc đến nhiều hơn cả những từ ngữ có cùng lớp
nghĩa vốn vẫn được dùng trước đây. Vậy, “
Thảo mai” có nghĩa là gì?
Nguồn gốc
Theo chữ Hán "thảo" là cỏ, là cây loại nhỏ thấp, non nớt, cũng có nghĩa là thảo luận, bàn bạc, hội thảo.
"mai" là lúc trời đất chuyển ban đêm
sang ban ngày, sự
thay đổi và
di chuyển của đất trời.
Vậy "thảo mai" (
có thể là 車間明天: tạm dịch là: cả một
xe chuyện mới mẻ) tức là toàn
nói chuyện lạ lẫm, mới mẻ mà chưa ai biết đến, chả biết nói thật
hay nói
cho vui, người ta không tin hay không có
niềm tin vào
lời nói của
bạn.
Nói về nguồn gốc của từ “Thảo mai”, đa số các kết
quả tìm được đều không chỉ dẫn rõ ràng xuất xứ của nó. Chỉ biết từ “Thảo mai” là tên một
cô gái trong câu ca dao:
“Thảo mai rao bán chỉ vàng, vào đến giữa làng lại bán chỉ xanh”
Câu ca dao này châm biếm những người có tính không
trung thực.
Vậy tạm có thể
giải thích "thảo mai" nghĩa là:
Một số định nghĩa
do cư dân mạng cung cấp cho biết “Thảo mai” là từ ngữ
chỉ người phụ nữ hay nói một đằng làm một nẻo, bảo người khác làm thế này nhưng mình lại làm thế kia, không trung thực, ngoài mặt thì
cười nhưng sau lưng thì
nói xấu. Vậy, từ “Thảo mai” có nghĩa giống với từ “Giả tạo” trước đây người ta hay dùng.
Hầu hết những người mới biết đến từ ngữ này đều hiểu nó theo chiều hướng
tiêu cực như thế này.
Nói giảm, nói tránh
Dù có nghĩa giống với từ “Giả tạo”, nhưng “Thảo mai” lại có ý
nhẹ nhàng hơn.
Ví dụ, khi một người có
ngoại hình xấu, thay vì chê họ xấu hoặc giả tạo nói họ
đẹp, những người thảo mai nói: “Bạn trông được đấy chứ, tuy nhiên…” và đưa ra những ý
kiến thể hiện điểm không
tốt nhưng theo cách tránh nói thẳng, trực tiếp. Nói cách khác, “Thảo mai” là một cách nói giảm, nói tránh tuyệt đối của từ “Giả tạo”, tạo cảm giác nhẹ nhàng hơn khi nhận xét về một người hay một sự vật, sự việc nào đó.
Một cách cắt
nghĩa khác của từ “Thảo mai” còn chỉ những
hành động,
câu nói gượng gạo giả lả. Đây cũng là cách lý giải từ “Thảo mai” được nhiều người đồng tình nhất.