Câu chuyện hai viên sỏi

 Trong một ngôi làng nọ, có một lão phú ông giàu có và có tiếng là thâm độc, xảo trá.
Cũng trong ngôi làng ấy, có một già đình ông lão nghèo, vợ mất sớm. Ông lão ở vậy nuôi cô con gái đến nay đã tròn 18, cô có nhan sắc xinh đẹp với làn da trắng, môi đỏ, khuân mặt hiền từ và đáng yêu.
Ông lão bần nông nghèo khó nợ lão phú ông một khoản tiền lớn từ ngày vay lượn để chữa chạy cho bệnh tình vợ nhưng không lành đã đến ngày trả. Ngày đêm ông lão phải đi làm thuê, làm mướn cho phú ông để trả nợ nhưng đã hai mươi năm mà khoản nợ vẫn như còn nguyên đấy.
Một ngày nọ, lão phú ông nổi lòng tham lam muốn chiếm đoạt cô con gái xinh đẹp của ông lão nghèo về làm vợ. Lão cho gọi hai bố con ông đến và mời toàn bộ dân làng cùng dự.
Trước mặt dân làng và hai bố con ông lão, phú ông nói với mọi người:
"Trong chiếc hộp kia là hai viên sỏi, một viên sỏi màu trắng và một viên sỏi đen. Tôi sẽ cho cô gái và ông lão cơ hội để trả món nợ mà ông đang cần phải thanh toán.
Nếu cô con gái ông bốc được viên sỏi màu trắng, tôi sẽ xóa hết nợ nần bấy lâu và từ nay ông không phải làm thuê, làm mướn vất vả ngày đêm nữa.
Còn nếu cô ấy bốc được viên sỏi màu đen, cô sẽ phải lấy tôi làm chồng"
Cô gái suy nghĩ và biết rằng mình và cha đang rơi vào thế chân tường. Khoản nợ lớn đã đến ngày phải trả lão phú ông không kiếm đâu ra, cha cô thì đã già yếu ngày đêm làm thuê vất vả không còn đâu sức lực. 
Cô cũng hiểu lão phú ông vốn có tính tham lam, thâm độc và xảo trá. Lão chắc chắn đã cố tình sắp đặt trong hộp kia hai viên sỏi màu đen. Như thế cô bốc kiểu gì cũng vào viên sỏi màu đen, và như vậy cô phải lấy lão phú ông già nua gian xảo làm chồng.
Trước mặt dân làng, mọi người cũng đang lo lắng và cầu nguyên cho cô gái và ông lão nghèo thoát được cạnh nợ nần cực khổ với lão phú ông tham lam kia.
Suy nghĩ hồi, cô gái nhận lời.  Cho tay vào hộp, cô bốc ra một viên sỏi. Cô nhanh tay để tuột viên sỏi vừa bốc ra xuống mặt đất và hốt hoảng thốt lên:
"Ối, tôi vô tình bốc một viên sỏi lên và lỡ tay để rơi xuống đất mất rồi. Dưới mặt đất thì vô vàn những viên sỏi khác, bây giờ lầm sao tìm được viên sỏi ấy là viên sỏi nào trong đây. 
Thôi thì, còn một viên sỏi trong hộp kia. Chúng ta hãy cũng mở ra xem nó màu gì. Nếu là viên sỏi màu trắng nghĩa là tôi đã bốc phải viên sỏi màu đen. Tôi sẽ chấp nhận lấy ông phú ông làm chồng. Còn nếu còn lại là viên sỏi màu đen, nghĩa là tôi ddax bốc được viên sỏi màu trắng".
Trước mặt dân làng, mọi người nghe vậy quả thật hợp lý và đề nghị mở nốt viên sỏi trong hộp ra. Lão phú ông thấy vậy đỏ mặt tức giận, lão biết mở ra như vậy lão sẽ thua và chẳng nhận được gì. Nhưng vì sợ dân làng biết được lão đã gian xảo cố tình dàn xếp nên đành phải chấp nhận mở nốt viên sỏi trong hộp ra.
Dân làng vui mừng khi viên sỏi còn lại là viên sỏi màu đen, như vậy cô gái đã bốc được viên sỏi màu trắng.

Hai bố con ông lão mừng dỡ ôm chầm lấy nhau. Từ nay hai bố con cô đã thoát khỏi cảnh nợ nần lão phú ông tham lam và gian xảo. Dân làng mừng vui cho ông lão và cô con gái xinh đẹp và thông minh.
.......

Mọi vấn đề phức tạp đều có thể giải quyết thỏa đáng. Chỉ cần chúng ta biết thoát ra khỏi lối suy nghĩ thông thường ..