Có một vị đệ tử thường không câu nệ tiểu tiết, với các tình tiết và chi tiết nhỏ trong đối nhân xử thế, luôn cho rằng không quan trọng, không đáng kể gì.
Một ngày, vị thiền sư hỏi đệ tử của mình: “Con có biết mưa rào và mưa bụi, loại mưa nào sẽ dễ dàng làm ướt quần áo của chúng ta hơn không?”
“Đương nhiên là mưa rào rồi ạ!”, đệ tử nhanh nhảu đáp.
“Nhưng mà trong cuộc sống, dễ dàng làm ướt quần áo chúng ta lại là mưa bụi chứ lại không phải mưa rào đâu”, vị thiền sư nói.
Đệ tử tỏ vẻ khó hiểu: “Mưa rào nặng hạt, còn mưa bụi phất phất nhẹ bay, sao có thể dễ dàng làm ướt quần áo được ạ?”.
“Bởi vì một khi trời đổ mưa to, mọi người sẽ nhanh chóng cảnh giác hơn, người mang theo dù sẽ mở dù lên che mưa, người không mang theo dù sẽ nhanh chóng trú mưa dưới những mái hiên.
Nhưng nếu chỉ là mưa bụi, mọi người sẽ khó có cảm giác thấy ướt ngay lập tức, họ cho rằng chỉ lất phất vài hạt mưa nhỏ không đủ làm ướt quần áo, thế là họ cứ đi trong mưa như thế, bất tri bất giác – như thể không hề hay biết, không hề cảm nhận thấy kẽ hở, cứ để hạt mưa thấm ướt hết cả quần áo”.
Người đệ tử im lặng, đăm chiêu.
Vị thiền sư giảng: “Trong đối nhân xử thế, lời nói và cử chỉ của chúng ta đều giống như hạt mưa bụi nhỏ bé kia, nhìn thì rất nhỏ, nhưng nếu không chú ý, không thận trọng cảnh giác sẽ trở thành sơ hở vô ý hay cố ý mà làm ướt ‘quần áo’ của người khác, tổn thương và phương hại người khác, cũng tổn thương chính mình”.
Người đệ tử cuối cùng đã thấu hiểu vì sao mưa bụi lại dễ dàng làm ướt quần áo của mọi người, là bởi vì người ta đã buông lỏng cảnh giác đối với mưa bụi.
Cảm ngộ: “Vật dĩ thiện tiểu nhi bất vi, vật dĩ ác tiểu nhi vi chi”, nghĩa là: Chớ thấy việc thiện nhỏ mà không làm, chớ thấy việc ác nhỏ mà phạm.