Khuất Nguyên người nước Sở luôn nghĩ rằng: “Đời đục cả, một mình ta trong; người
say cả, một mình ta tỉnh… Bởi vậy, ta phải bị bỏ đi…”
Đừng công kích, đừng nói mỉa, đừng mạt sát ai,… đừng chạm vào tự ái của người khác nếu bạn muốn họ nghe theo ý bạn. Hơn nữa,
thiện cảm đầu tiên bạn tạo được với người khác cũng chính là
chìa khóa thành công sau này.
2. Chữ Lễ
Ẩn ác dương thiện. Cái gì không muốn làm cho mình thì đừng làm cho người khác.
“Tuy làm cho người ta đuối lý ngậm miệng, đỏ mặt tía tai, mình hả dạ thật, nhưng đó là người nông nổi, khắt khe…” – Lữ
Khôn
Lễ là nhún
nhường, đặt cái tôi của mình sau người khác. Như thế không phải là
giả dối làm
lợi cá nhân. Lễ là tránh
đau khổ cho người khác bằng cách
hi sinh mình. Không chạm tự ái của ai. Che đi cái
xấu, cái dở và tuyên dương cái
hay cái
đẹp của người khác. Một người
rộng lượng không
ích kỉ sẽ làm được như thế, một cách vô tư.
Vậy mới biết mình đừng bao giờ để ngạo khí trấn át. Những thói kiêu căng, biếm lẽ thường chỉ xuất hiện ở loại người không đạt chí. Người ta càng thấp kém càng có
tâm cảm
tự ti, đó là nguồn gốc sinh ra
thù hận với người hơn mình. Đừng để điều đó hủy hoại bạn.
3. Đừng cậy tài
Khôn mà làm như ngu ngốc, đó mới thật là khôn.
Dương
Tu bị
Tào Tháo giết bỏ chính vì thói làm khôn, tỏ ra của mình. Dương Tu là
người thông minh tài
trí, luôn đoán biết được ý định của Tào Tháo. Lần nào Tào ra ẩn ý ông cũng đều giải quyết được. Điều này làm Tào Tháo vô cùng căm ghét, cho là thói
ngạo mạn, làm khôn. Cuối cùng không kìm được mà xử tử.
Người thông minh tỏ ra thông minh đó là thường. Người thông minh có tài mà luôn tỏ ra
bình thường, ẩn lặng là một người vô cùng
khôn khéo. Đó chính là bí quyết tránh cho mình khỏi tai
vạ. Họ không bao giờ làm cao, nhưng luôn nhún nhường. Âm thầm đem
tài năng ra
cống hiến, âm thầm
sống không màn uy
danh. Đó là cốt cách của kẻ
hơn người.
Ân càng thâm oán càng sâu
Hàn
Tín khi xưa bị Hán Vương bêu đầu cũng vì thói vòi vĩnh, nhắc ơn. Hàn Tín là một tướng
giỏi, lập được nhiều công trạng cho triều Hán. Tuy nhiên, thói
xử thế của ông rất ngây thơ, nghĩ rằng mình lập được nhiều chiến tích nên hết lần này đến lần khác đòi hỏi phong vương, bổng
lộc, làm cao chạm tới tự ái đế vương của vua Hán. Hán Vương nhiều lần nhịn nhục, Hàn Tín không hay vẫn làm cao, nghĩ rằng Hán không phụ mình vì mình
tài giỏi, lập nhiều chiến công.
Chính sự ngây thơ đó đã đoạt mạng Hàn Tín.
Trong giao thiệp, người ta quí trọng nhất bao giờ cũng là người
thật thà,
dễ thương, gần họ bạn thấy mình cao trọng hơn hẳn.
Người ta lấy oán báo ân chính là muốn rũ bỏ cái ơn sâu của người làm ơn. Không muốn mắc
nợ nên cuối cùng bội phản.
Nghịch lý nhưng đúng như vậy.
Nếu được hãy làm ơn, rồi
quên hẳn nó đi. Đừng nhắc lại.
5. Đạo cương nhu
Nhu thắng cương, nhược thắng cường
Tô Đông Pha có câu: “Những bậc đại dũng trong trời đất thình lình gặp những việc phi thường không kinh, vô cố bị những điều ngang trái cũng không
giận. Đó là nhờ chỗ
hoài bão họ rất lớn và chỗ lập chí họ rất xa”.
Nhịn được điều người khác không thể nhịn,
tha thứ được điều người khác không thể tha, phải là một người
bao dung hơn người,
hiểu biết hơn người,
điềm tĩnh hơn người mới làm được.
Người ở trong thế yếu nuôi í chí lật ngược thế cờ mà không có đủ dũng lực chịu những điều mạt sát, khinh thị thì không thể làm nên chuyện lớn.
Điềm tĩnh, nhịn nhục không phải là
nhu nhược. Mà thực sự đó chính là sự oai dũng đệ nhất. Dùng “Nhu” thắng “Cương” chỉ có người điềm tĩnh lắm mới làm được. Và
thành quả mà nó mang lại cũng ngoài sức
tưởng tượng như thế.
Trong thuật xử thế, cái hàng đầu là phải Biết mình.
6. Biết là sống
Người thông minh, hiểu biết sâu sắc nhất luôn biết tỏ ra
giản dị, thường thường. Không phải nói rằng mình trở thành người ngu
ngốc,
thờ ơ thế sự, mà nói rằng mình biết tiết chế điều hiểu biết của mình vì chỉ có người thật thông minh mới biết lúc nào nên làm như người ngây thơ mà thôi.
Biết lúc khôn, biết lúc dại, biết thời biết thế. Nói chung là biết rõ thời.
Biết ở đây là biết tùy lúc mà
ứng biến cho hợp tình huống. Nếu chỉ khư khư một mực thì rất dễ hỏng việc.
Con cọp muốn làm khác loài, bỏ rừng ra đồng bằng thì chết. Người ta đều
khờ dại mà mình muốn tỏ ra khôn lanh để
khác biệt thì biết đâu lại mang
họa tới.