Mày thấy Thanh Lam hát bài “Nửa đêm ngoài phố”
hay hơn hay Bảo Yến hát hay hơn.
Bác sĩ tốt nghiệp ĐH
Y Khoa Huế và ĐH Y Khoa Tp HCM, ai
giỏi hơn. Mày thấy thanh niên Mỹ
béo phì hay thon thả….
Và ngày xưa khi còn khờ
dại,
Tony cũng gân cổ lên cãi với các
câu hỏi dạng này. Vì thích
Việt Nam nên nói gái Việt Nam
đẹp hơn. Thích
Sài Gòn nên nói
phở Sài Gòn ngon hơn. Thích Bảo Yến nên nói Bảo Yến hát hay hơn. Qua Mỹ
được 1 tiểu bang thấy
bạn bè toàn béo phì nên nói tụi Mỹ béo lắm, đứa nào chả béo. Rồi suốt ngày
cãi nhau với bao nhiêu người, với những câu hỏi tương tự về mọi ngóc ngách của
cuộc sống. Rồi
giận rồi hờn.
Sau này qua HBS
học, thấy học viên nào đặt mấy câu hỏi giống vầy, các giáo sư sẽ chỉ mỉm
cười và
im lặng. Xong ổng đưa micro
cho học viên khác, không thèm
trả lời. Mình mới thắc mắc, nói ủa sao
thầy không trả lời vậy. Cái ổng mới nói, với các câu hỏi dạng này, nó sai từ
phương pháp đặt câu hỏi, nên tốt nhất là im lặng. Nhưng có lần có một thầy cũng trả lời, câu hỏi là theo ý
kiến riêng của thầy, Pizza ở Ý ngon hay ở Boston ngon hơn ạ? Thì ổng nói là tui thấy ở Boston ngon hơn, vì tui
sống ở đây 20 năm, quen khẩu vị ở đây. Và quan trọng hơn là tui nói ở đây ngon, tui
có thể chạy ra tui
ăn liền chứ
không thể bay qua Ý được. Nói xong, cả lớp cười ồ. Riêng anh người Ý nóng máu, đứng dậy
phản ứng liền, nói Pizza và mì ống là đặc sản riêng có của người Ý, sao dở
hơn người Boston làm được. Cái mấy cánh tay khác giơ lên, định
phản biện. Ông thầy mới nói,
đừng nên phản ứng vậy, vì sẽ không đi tới đâu, và rất nhảm.
Vì sao, ổng
giải thích:
1. Nói Pizza ở Ý và ở Boston. Ý là
ở đâu? Thành phố nào. Có hàng ngàn tiệm Pizza ở Ý và mấy trăm quán Pizza ở Boston,
so sánh dựa trên
cơ sở nào, quán nào, loại
bánh nào? Có quán
sang trọng cũng có quán
bình dân. Có quán à-la-carte ( gọi món) và cũng có quán fastfood ( thức ăn nhanh). Có đầu bếp
chuyên nghiệp và cũng có mấy bà nội trợ
tự làm ở
nhà. Còn nếu lấy trung bình hay bình quân hay nhìn chung thì phải có cơ sở,
khảo sát bảng biểu đàng hoàng thì mới nói.
2. Ngon hay dở, đẹp hay
xấu, xinh hay không xinh, tuyệt vời hay nhảm nhí, sang hay quê, vừa miệng hay không….là các
tính từ 100%
cảm tính, tức
cảm nhận của mỗi
cá nhân. Họ có gu thẩm mỹ,
văn hóa, giới tính, sự
trải nghiệm khác nhau thì sẽ cảm nhận khác nhau. Nên khi tôi nói “ theo
ý kiến của riêng tôi”, thì phải được
tôn trọng chứ mắc mớ gì cãi lại hay
chê bai. Cơ sở nào để mình thì đúng thì người khác thì sai, cơ sở nào cho rằng cảm tính của mình là
văn minh còn của người là thấp kém? Còn trích dẫn từ báo chí hay
sách vở, thì cũng chỉ là cảm tính của nhà báo đó, quan điểm của tòa soạn đó, của nhà văn đó, của nhà xuất bản đó thôi. Không thể lấy làm chuẩn được.
Như
Tony Buổi Sáng, có người
đọc thấy hay, nhưng cũng có người thấy dở. Có người đọc và nắm được cái
thông điệp truyền tải, có người chỉ coi chi tiết nào hài để cười. Có người nghĩ là “đá xéo” mình, vì cái xấu của mình được ổng mô tả thật quá, nên giận không đọc nữa. Có những cuốn sách nói về tật xấu, có người phải mua cả chục cuốn, vì vừa mua xong, mở ra đọc bài đầu tiên,
tưởng nói mình, giận xé sách. Nhưng
tò mò nên mua lại, đọc bài thứ hai, lại tưởng nói mình, xé tiếp. Sách có bao nhiêu bài là bấy nhiều lần xé.
Tony mở sách cũ
say mê một thời ra đọc, mới thấy các bác nhà mình viết văn cảm tính và
áp đặt quá. Món ngon Hà Nội, cảnh đẹp Hà Tiên, nhan sắc Tuyên Quang,
cà phê Buôn Mê Thuột ngon nhất
thế giới,… đọc thấy toàn ý kiến
chủ quan của tác giả. Ai nói ngược lại (
đám đông mặc định là đúng vì
tư duy lối mòn của mình) là bị ném đá tơi bời. Các chủ đề này suốt ngày gây
tranh cãi, cứ có ý kiến mới là đám đông sẽ không chịu, vì khác với CÁI CŨ, CÁI QUEN THUỘC. Tính” thủ cựu” thì Tây Tàu đều bị, Tàu nhiều hơn Tây
do giáo dục cứng nhắc rập khuôn, ít
sáng tạo, kiểu tầm chương, trích cú của thầy nho xưa, sách có câu, sách có câu…
Thậm chí, để
tranh luận khi có ai chê
Tony Buổi Sáng viết dở, có người có viện “dòng 30 từ dưới lên, trang 27, cuốn
Tam Quốc Diễn Nghĩa xuất bản năm 2990 có nói, ông Tony
Tèo là người viết hay nhất thế kỷ 22…” thì cũng chỉ có tác dụng tham khảo. Hay-dở là cảm tính, là ý riêng của ông La Quán Trung chứ mắc mớ gì xem đó là
chân lý?