Chuyện kể rằng, có 5
con khỉ bị nhốt trong một căn phòng. Giữa phòng là một cái thang, trên đỉnh thang là nải
chuối. Mỗi khi có một
con khỉ định trèo lên thang, người ta lại phun nước lạnh vào những con còn lại, làm chúng rất
khổ sở.
Sau một
thời gian, mỗi khi có một con khỉ định trèo lên thang, những con còn lại, vì không muốn bị phun nước, tóm lấy con kia và đánh
cho một trận.
Dần dần, không
có con nào trong số 5 con khỉ có ý định trèo lên thang nữa. Người ta bèn bắt ra 1 con và thay bằng con mới. Nhìn thấy
nải chuối và cái thang, con khỉ mới thắc mắc không hiểu tại sao các con kia không trèo, và thử leo lên. Tất nhiên bốn con kia xông vào đánh cho một trận. Con khỉ mới không hiểu
vì sao bị đánh, tuy nhiên không dám trèo nữa.
Rồi một con nữa trong số 5 con đầu
được thay thế. Chú lính mới lại định trèo, và bị cả hội đánh tới tấp. Con khỉ vừa vào trước đó cũng tham gia đánh,
đơn giản vì thấy bọn kia làm vậy, còn bản thân vẫn không hiểu vì lí
do gì.
Lần lượt 5 chú khỉ ban đầu được thay ra hết.
Bây giờ, 5 con khỉ mới ở trong phòng. Không có con nào từng bị dội nước. Nhưng cũng không con nào dám trèo lên thang. Và cả 5 sẵn sàng đánh nhừ tử bất kỳ con nào khác có ý định đó, mà không hiểu vì lí do gì.
Có vẻ như trong trường hợp này, một
thói quen mới đã được hình thành và cả 5 con khỉ đều tiếp nhận thói quen này như một điều mặc định. Dường như những chú khỉ - tức đối tượng "tiếp nhận" chỉ là người "kế thừa" và
chấp nhận sự việc theo kiểu "NÓ ĐÚNG LÀ NHƯ THẾ".
Điều này tạo thành một
thói quen xấu, khiến ngay cả những nhân viên sau này dù không bị "dội nước lạnh" nhưng họ vẫn
sợ hãi, chấp nhận thực tế và ngại
thay đổi vì nghĩ rằng mọi chuyện cũng
không thể tốt hơn được.
Ngoài ra, một khi có người muốn nỗ lực lấy nải chuối, tất cả những đối tượng còn lại sẽ hiệp lực cho "chú khỉ" này "
ăn đòn". Đứng trên cương vị một nhà quản lý,
có thể trong trường hợp này họ muốn các nhân viên của mình tự
giám sát nhau trong hệ thống, tự hình thành
quy tắc và không ai có thể vượt qua khuôn khổ đó.
Ngay cả trong cuộc sống
hay công việc, đôi khi một ý
kiến, một lời phát biểu, một đề xuất, một
hành vi hay phong
cách sống của ai đó lại thường bị rất nhiều người phản đối, bác bỏ, thậm chí là
vùi dập không thương tiếc. Trong khi thực tế là họ cũng chẳng biết mình đang làm gì, đơn giản là thấy số đông và
quyết định làm theo một cách
mù quáng.
Liệu
bạn có đang phải là một "chú khỉ" như vậy trong cuộc sống và cả công việc hay không?