Nhóm
tình nguyện sau 3 tuần bán cà chua, 30/60
bạn phải rời nhóm. Có những cam kết ban đầu các bạn
bỏ qua.
Đi trễ. Về sớm. Xuề xòa
cho qua sai sót. Báo cáo đến hạn không có. Giao việc
quên làm… Các bạn ấy nói dượng không biết tụi
con vất vả như thế nào, chiều thứ 6 tan sở là đón
xe lên Đà Lạt, mua cà chua xong, sáng thứ 7
ngồi phân loại đến khuya, rồi chủ nhật đứng bán cả ngày, kiếm được bi nhiêu
tiền là gửi hết vào quỹ “bạn
trẻ khởi nghiệp”
hay “áo ấm
mùa đông”.
Tony đánh giá các bạn ở yếu tố
nhiệt tình,
tốt bụng,
chăm chỉ,
hào sảng…nhưng đấy chỉ là
ĐIỀU KIỆN CẦN. ĐIỀU KIỆN ĐỦ là
tính kỷ luật thì không có, nên trước sau gì cũng tan rã nhóm, giải tán trước cho rồi. Còn 30 đứa thì đào tạo 30 đứa. Hoặc không làm cũng được, làm thì phải đàng hoàng. Ông
Lý Quang Diệu nói “you cannot reach your dream or goal without
discipline”. Discipline là tính kỷ luật, nếu không có nó, dream (
giấc mơ) hay goal (
mục tiêu cuối cùng) sẽ không bao giờ đạt được.
Nếu thấy người không có tính kỷ luật, xuề xòa…thì chỉ
cà phê cà pháo, tuyệt đối không
hợp tác. Ở
miền Tây Nam Bộ, dân ở đây có tính hào sảng nên khi mới mở ra làm ăn,
doanh nghiệp nào cũng
phát triển ầm ầm. Nhưng đến quy mô cỡ vài ngàn công nhân, thì
bắt đầu lộn xộn trong
quản lý. Có
nhà máy chế biến cá basa nọ, cách đây 4 năm
Tony đến mua cá, thấy công nhân đi vệ sinh xong vô không rửa tay, quản đốc thấy nhưng bỏ qua. Rồi quản đốc thì vừa chỉ
đạo sản xuất vừa quẹt quẹt
smartphone. Ông
bảo vệ thì
ngủ gục, bấm còi miết mới ra mở cửa cổng, đầu tóc rồi bù. Trong phòng thì giám đốc đang cợt nhã với một nữ thực tập sinh, trêu đùa quá trớn.
Nhân viên thì vừa
đọc tin tức online vừa làm hợp đồng, nên
ngôn ngữ hợp đồng ngoại thương mà cứ như
nói chuyện showbiz. Khi họp xong, Tony rủ đi
ăn trưa, ông giám đốc gọi miết thì anh
tài xế mới xuất hiện, vì anh đang trong phòng riêng đánh bài ăn tiền với các tài xế khác. Tony nói sao anh để vậy thì anh
cười khà khà, nói kệ,
anh em cả. Bữa nào bốn anh hội đồng quản trụy có mặt ở nhà máy, thì phòng giám đốc sẽ được đóng kín, các anh sẽ quánh bài
tiến lên. Bốn người là đủ tay bài. Còn nếu chỉ có 2 anh, thì sẽ quánh
cờ tướng, mỗi ván cả chục triệu.
Tony thấy doanh
nghiệp vầy thì không ổn. Và đúng 4 năm sau thì nhà máy này rao bán. Vì đơn hàng
xuất khẩu nào cũng bị trả lại hoặc tiêu hủy, lúc thì nhiễm vi sinh, lúc thì rơi cây kim trong bịch cá, xuất qua kia bị máy dò kim loại phát hiện, lúc thì
cháy nổ
do công nhân bất cẩn…Lỗ triền miên. Bữa họp cổ đông để bán nhà máy, trong 4 anh sáng lập viên, người
đến muộn 15 phút, người đến
muộn 2 tiếng, quýnh quáng bước vào phòng họp, gãi tai nói các lý do vô cùng quen thuộc như
kẹt xe, lốp hỏng, đau bụng đột xuất, đưa
mẹ đi bơi,…
Trên đường về lại
Sài Gòn, anh S, đại diện
công ty tài chính, giờ là cổ đông chính của nhà máy này, hỏi Tony chứ em biết
vì sao họ rất
giỏi, rất
tài năng, nhưng cuối cùng phải bán nhà máy không. Vì tính kỷ luật là thứ DUY NHẤT họ thiếu. Họ chỉ
có thể ĐẺ mà
không thể NUÔI. Anh S nói anh sẽ không giữ ban giám đốc cũ, vì
sợ là sự
vô kỷ luật, sự xuề xòa của họ ảnh hưởng đến cả công ty, ai cũng
bắt chước thì
chết.
Nên
các bạn trẻ, muốn có
sự nghiệp, phải
rèn tính kỷ luật cho CÁ NHÂN mình. Cái này
đơn giản chỉ là sự RÈN LUYỆN.
Quyết tâm 11h đêm ngủ là 11h đêm tắt đèn tắt máy tính đi ngủ. Đúng 5h sáng thức dậy là đúng 5h, vặn
đồng hồ reng reng, bật dậy như lò xo. Tập
thể dục là
tập thể dục. Mệt cũng tập, trời lạnh cỡ nào cũng tập. Đến
công sở trường
học phải tuyệt đối
đúng giờ, 8h học là 8h mở tập ra học. Giờ ăn là ăn, chơi là chơi, làm là làm. Ngồi cà phê với
bạn bè là nói chuyện, tắt máy, không vừa nói chuyện vừa gián đoạn vì
facebook hay tin nhắn. Kỷ luật khủng khiếp cho cá nhân mình, không
nuông chiều cái
lười, cái xuề xòa, cái “thôi kệ”. Và bạn
bè cũng vậy, hạn chế chơi với thể loại vô kỷ luật, vì sẽ bị lây nhiễm. Khi
học hành, chọn đội nhóm để làm bài tập chẳng hạn, chỉ chọn người có kỷ luật, không CẢ NỂ, mình cả nể là mình
khổ. Đặc biệt trong làm ăn, người rủ mình mà kém kỷ luật, thì thôi. Vì hùn với họ, mình có
cố gắng làm đến đâu đi nữa, cuối cùng cũng dẹp tiệm.
Bốn anh sáng lập viên nhà máy thủy sản kia, bán xong có chút tiền, rượu chè suốt. Rồi bất đắc chí, tới giờ
khởi nghiệp lại vẫn chưa được, đành chạy xe
ôm kiếm
sống. Cứ chở khách đi ngang thì chỉ trỏ nói hồi xưa nhà máy này của tụi anh nè. Hằng ngày, 4 anh tụ tập với nhau ở quán cà phê, vừa ngồi chờ khách vừa quánh bài, ván giờ chỉ còn mười ngàn hai chục.
Nhưng cả bốn đều rất
vui. Vì lúc nào cũng đủ tay bài. Enough hands to play cards. Always.