Tony cũng chen lấn đến coi mặt
cho biết thằng
ăn trộm như thế nào, mặc dù nghe rất
sợ. Ban đêm, trong
nhà thắp đèn dầu, lúc đó chưa có điện, nên từ ngoài sân trở đi là 1 khoảng tối. Những cây
chuối, cây me, cây xoài ban ngày là màu xanh mướt mắt, nhưng ban đêm là nỗi
sợ hãi khôn cùng của
trẻ nhỏ, nhất là khi
người lớn dọa có
ăn trộm hay núp trong mấy bụi cây ấy. Nên đi tiểu cũng lũ lượt mấy chị em cùng đi. Vì sợ.
Trở lại vụ thằng ăn trộm. Hôm bị bắt, nó cứ cúi gầm mặt, nên bây giờ thật sự cũng không
nhớ mặt mũi nó thế nào. Chỉ nhớ là nó bị cởi trần, cái áo bị xé thành sợi dây để cột 2 tay nó ở phía sau. Mấy ông thôn đang
ngồi tra hỏi gì đó, còn dân chúng thì chỉ
được đứng bên ngoài, láo nháo, các bà các chị chen lấn, nón lá trắng va nhau lạo xạo lẫn trong tiếng bàn tán xôn xao.
Đó là lần đầu tiên và duy nhất
Tony biết về ăn trộm lúc ở quê. Trong ký ức
tuổi thơ, ăn trộm là
xấu xa, kinh tởm.
Còn
ăn cắp thì cũng giống như ăn trộm, nhưng nghe có vẻ
nhẹ nhàng hơn. Thường thì ăn cắp đi đôi với ăn cắp vặt, trong khi ăn trộm thì có quy mô và
tính toán. Trộm thì thường đi với cướp. Người ta nói trộm cướp chứ không ai nói cắp cướp……
Khi đi
học, quay cóp là 1 dạng của ăn cắp và
lừa gạt. Ăn cắp
kiến thức và lừa gạt
thầy cô. Đáng tiếc
hành vi ăn cắp này rất phổ biến, thậm chí được thầy cô bao che, vì
thành tích của lớp, của trường. Sự không
trung thực đã có sự luyện tập, ngay trên ghế nhà trường, nơi mà lẽ ra phải được đào tạo để thành người chân, thiện, mỹ. Luyện tập ngày qua ngày. Và trở nên
bình thường. Tony thì chưa bao giờ quay trong suốt thời kỳ đi hạc của mình, nhưng cũng vài lần
bạn Luận ngồi bên cạnh quay rồi
đọc cho mình chép. Nhưng sau đó thì ngại quá nên kết
quả 3 năm cấp 3, lớp 10-11-12, môn Sử lúc nào cũng có 4.9, cô chủ nhiệm phải qua năn nỉ thầy Thông cho lên 5.0 để đạt hạc sinh tiên tiến.
Do quay
phim nhiều, một số trở nên
giỏi giang trong việc ăn cắp. Ăn cắp và
lừa đảo để có được điểm số cao. Để có văn bằng
đẹp. Tony mấy lần nói với
bạn bè đi học ở nước ngoài rằng hồi nhỏ ở VN, tụi tao quay phim lúc thi ghê lắm, tụi nó ngạc nhiên vô cùng. Đối với
phương Tây,
học sinh quay cóp là hiện tượng
cá biệt, xếp vào dạng
tâm thần nhẹ, cần được
giúp đỡ.
Làm y chang theo bài văn mẫu cũng là 1 dạng ăn cắp. Ăn cắp
kiến thức của người khác. Lẽ ra chỉ đọc tham khảo và
vận dụng, chỉnh ý lại theo quan niệm và
khả năng của mình, nhiều người đã bê nguyên xi. Thậm chí thầy cô ép buộc bê nguyên xi. Miêu tả bà thì phải móm mém, ngồi khâu vá bên ngọn đèn. Miêu tả mèo thì phải tam thể và
chăm chỉ bắt chuột. Lớn lên 1 chút, cái này chuyển qua
đạo văn. Ăn cắp cả đoạn, cả luận án, cả quyển
sách của người khác thành của mình mà không bỏ trong ngoặc kép hay ghi trích dẫn. 1 tiến sĩ đạo văn trót lọt nói với Tony, chẳng có gì nhục nhã ở đây cả. Tiến sĩ vẫn cứ trong vinh quang, vẫn được
thăng chức và kiếm được nhiều
tiền. Vì kiến thức
có thể là giả, nhưng
bằng cấp lại thật. Mày ạ.
Khi
ra trường đi làm, tiếp tục
sự nghiệp ăn cắp.
Thư ký cuối giờ chiều về, nhét trong giỏ chút giấy. Tích đủ 100 gram thì đem ra tiệm photocopy. Tiếp tân thì
lợi dụng lấy
điện thoại cơ quan để tám mà họ gọi là điện thoại chùa. Chùa nào ở đây?
Tài xế thì kiếm chút xăng. Tài xế
xe container chở hàng ra cảng, trên đường đi tấp vào chỗ nào đó, rút bớt ít tấn hàng. Tạp vụ kiếm chút nước rửa bồn cầu.
Bán hàng thì lươn lẹo, nói to nói nhỏ với
khách hàng để kiếm
hoa hồng riêng, báo cáo
công ty một đằng rồi chốt với khách hàng một nẻo. Kế
toán thủ quỹ thì thụt két, cấu kết với nhau đem ít tiền ra ngoài gửi lấy lãi. Còn có chức vụ 1 chút, người ta không gọi là ăn cắp mà gọi là tham nhũng, nhưng thật ra cũng là 1 cách ăn cắp mà thôi. Thậm chí ăn cắp
thời gian để
làm việc riêng , sáng 8h vô làm nhưng vô rồi đi
ăn sáng,
cà phê lang thang miết….Kết cục của mọi hành vi ăn cắp, cũng là cảnh không dám ngẩng lên
kiêu ngạo với
chính mình.
Người ta nói, ăn cắp quen tay,
ngủ ngày quen mắt. Lỡ từng ăn cắp rồi, thì thôi,
đừng ăn cắp nữa. Rồi cũng sẽ quen và thấy việc ăn cắp nó kỳ kỳ thế nào. Ban ngày không
ngủ nữa, quen mắt rồi thì buổi trưa vẫn ngồi làm việc
bình thường. Hôm bữa ghé tòa nhà 33 tầng ở SG, đi ngang qua 1
văn phòng rất
sang trọng, lúc đó khoảng 1h chiều, với
bản chất tò mò của trai quê, Tony ghé mắt nhìn vô. Thấy bên trong có 3 thằng Tây và 1 thằng chắc Sin hay Hàn gì đó vẫn ngồi làm việc, còn đâu chục
nhân viên VN thì ngủ la liệt dưới đất, chăn ga gối đệm, mền mùng chiếu gối giăng đầy. Xoài xanh muối ớt dao kéo đầy bàn. Xa xa là 2 hộp
cơm dang dở. Một số ngủ nữ nhân viên
công sở ngủ há miệng, nước bọt trào ra trên khóe môi, vài nam nhân
ngáy tiếng kéo vang như tiếng đàn….hòa tiếng lách cách bàn phím của mấy thằng Tây ngủ ngày không quen mắt….
Rồi đúng 1h30, thức dậy, vẫn ngái ngủ, tóc tai rũ rượi, lục tục
đứng lên, vừa phủi đít đem mùng mền chiếu gối đi cất, kéo quần kéo áo chỉnh đốn tóc tai. Và ngoài cửa, cả chục người khách đã
xếp hàng chờ vô giao dịch từ rất lâu. Bật đèn rồi mở cửa. Khi khách đầu tiên bước vào, em tiếp tân
xinh đẹp cười chào khách bằng 1 cái
ngáp dài muốn sái quai hàm, trong miền Nam nói là muốn trẹo bảng họng…