Dưới đây là 7 nguyên tắc làm nên nền giáo dục phát triển rực rỡ ở Phần Lan.
-
Bình đẳng giữa các trường: Tất cả các trường đều được
tài trợ
cơ sở
vật chất và trang thiết bị như nhau. Hầu hết các trường công lập đều giảng dạy cùng một giáo trình. Ngoại trừ một số trường bán công lập dạy bằng
tiếng Anh, tiếng
Đức hoặc tiếng Pháp, còn lại người Phần Lan luôn muốn bảo tồn
ngôn ngữ của đất nước mình. Họ dạy tiếng
Thụy Điển dùng làm
ngoại ngữ thứ hai hoặc tiếng Sami, một dân tộc thiểu số ở Phần Lan.
- Bình đẳng giữa các môn học: không môn nào được ưu tiên hơn các môn khác.
2. Học sinh được hoàn toàn miễn phí
Không chỉ học phí, học sinh không phải chi trả cho những khoản sau đây:
- Bữa trưa.
- Các tour
du lịch, tham quan bảo
tàng, hoạt động ngoại khóa.
- Sách giáo khoa, tài liệu
học tập, máy tính, máy tính bảng. Phụ huynh không được mua cho
con dụng cụ riêng.
3. Tiếp cận từng cá nhân
Chương trình học được thiết kế để
có thể tiếp cận với từng học sinh. Từ sách giáo khoa, sách
thực hành, bài tập về nhà và bài giảng trên lớp đều được
chọn lựa và phân loại sao cho
phù hợp với từng học sinh. Ngoài ra, nhà trường có những lớp phụ
đạo và
gia sư kèm cho những học sinh cần cải thiện
thành tích.
4. Không có những kỳ thi
Người Phần Lan có
câu nói: “Nếu phải chọn lựa giữa
chuẩn bị hành trang cho
cuộc sống hay cho những kỳ thi, tôi chọn điều thứ nhất”. Đó là lý
do không có kỳ thi nào trong những
trường học ở Phần Lan. Giáo viên sẽ tự
quyết định thời điểm tiến hành các bài kiểm tra. Chỉ có một kỳ thi duy nhất là bài thi viết để xét tiêu chuẩn
tốt nghiệp trung học. Không có một lớp ôn luyện nào trước kỳ thi.
Trường học là nơi đào tạo những kỹ năng cần thiết trong cuộc
sống. Sau khi
tốt nghiệp,
trẻ em Phần Lan sẽ biết cách trả
tiền thuế, lập trang web
quảng cáo, tính phần trăm chiết khấu hoặc vẽ bản đồ.
Mọi
mối quan hệ trong trường học đều được xây dựng trên cơ sở
niềm tin. Giáo viên không kiểm tra đột xuất cũng không
áp đặt luật lệ cho học sinh. Hệ thống giáo dục chỉ đưa ra những đề xuất chung và giáo viên sẽ chọn áp dụng một trong số đó. Học sinh được
quyền tự do làm việc mình thích trong
yên lặng nếu đã xong bài tập hoặc cảm thấy bài giảng là vô bổ. Họ quan điểm rằng học sinh luôn tự
biết điều gì là tốt nhất cho mình.
6. Sự tự nguyện
7. Giáo viên không dạy quá nhiều kiến thức mà chú trọng tính độc lập
Ngoài 7 nguyên tắc trên, giáo dục Phần Lan không chấm điểm học sinh từ lớp 1 đến lớp 3. Các trường đều có một hệ thống bảng điện từ gọi là Wilma, giúp giáo viên, viên chức,
bác sĩ, nhà
tâm lý học có thể phản hồi về học sinh và liên lạc với phụ huynh. Không có học sinh nào
sợ nhận điểm
xấu ở Phần Lan. Lớp học là nơi khuyến khích
trẻ, không phải nơi răn đe trẻ. Tiền
lương và
danh tiếng của giáo viên cũng không phụ thuộc vào thành tích của học sinh.
Khuôn viên nhà trường không có rào chắn. Học sinh được tự do
ngồi trên sàn hoặc thảm cỏ, cũng không có quy định nào về đồng phục. Khi
thời tiết đẹp, các lớp học sẽ diễn ra ngoài trời. Học sinh trung học được phép ra khỏi trường trong giờ
nghỉ trưa.
Hầu như không có bài tập về nhà , vì thế trẻ em được
tận hưởng thời gian vui chơi
giải trí sau khi
kết thúc giờ học. Giáo viên cũng khuyến khích các bậc phụ huynh không nên kèm con học, thay vào đó nên đưa bé đi tham quan triển lãm, đi dạo hoặc đi bơi.
Người Phần Lan không cho rằng hệ thống giáo dục của mình là hoàn hỏa, vì thế họ không ngừng nghiên cứu và cải thiện cho phù hợp với những
thay đổi của
xã hội. Người Phần Lan làm những gì họ cho là tốt nhất cho
con cái mình. Trẻ em không
ghét trường học, không bị
áp lực về điểm số hay thành tích. Các em giành nhiều thời gian
tận hưởng cuộc sống ngay cả trong việc học tập.