Trong khi có gần 10% công ty khởi
nghiệp thành công, khoảng 20 - 30% sớm thất bại thì số còn lại - là các công ty xác sống chỉ tạo ra
doanh thu vừa đủ bù
cho chi phí hoạt động, số
tiền này giảm dần, công ty tiếp tục sống ì ạch trong một khoảng
thời gian dài và gần như không thể duy trì được
sản phẩm.
Một số đã trở nên lớn mạnh rất nhanh chóng nhưng tốc độ tăng trưởng vượt trội và thiếu
nhu cầu từ phía
khách hàng khiến tỉ lệ burn-rate cao hơn mức trung
bình và họ chỉ
thừa nhận thất bại khi đã hết sạch tiền. Thậm chí sau đó, họ vẫn cố sống lay lắt.
Mới đây, Dine In - một công ty giao
đồ ăn của Anh đã tuyên bố họ không nhận được thêm vốn kể từ sau lần đầu tiên vào 4 năm trước và không thể cạnh tranh với đối thủ Deliveroo. Cuối cùng, công ty này buộc phải ngừng hoạt động.
Gần đây hơn là câu chuyện về Clinkle - một công ty xác sống đã huy động được 25 triệu USD vào năm 2013 nhưng cho tới giờ họ vẫn chưa hề ra mắt bất kỳ sản phẩm nào. Clinkle gần như chỉ
tồn tại trên
danh nghĩa.
Điều đáng lo lại là ngay cả những công ty khởi nghiệp được cho là thành công, thậm chí đã tính tới chuyện IPO cũng đứng trước
rủi ro rơi vào tình trạng xác sống và
mất đà tăng trưởng.
Soundclound từng nhận được rất nhiều tiền đầu tư và mức
chi tiêu của họ lên tới 64 triệu USD. Tuy nhiên, Soundclound chỉ tạo ra mức doanh thu “
tầm thường” là 19,5 triệu USD trong năm 2014 và một lần nữa phải kêu gọi huy động thêm vốn.
Theo báo cáo của CB Insight, 69% các công ty khởi nghiệp huy động được 5 triệu USD trước khi thất bại. Trung bình các công ty khởi nghiệp thất bại thường được định giá 11,3 triệu USD trước khi ngừng hoạt động. 71% công ty phải phá sản sau ít hơn 2 năm kể từ khi hoàn thành vòng huy động vốn đầu tiên và trung bình các công ty khởi nghiệp rút khỏi thị tường sau 20 tháng.
Điều này đồng nghĩa với thực tế
đau lòng là sau 15 tháng nếu các công ty khởi nghiệp không nhận được vốn từ một quỹ khác
hay tìm được người mua, họ sẽ chết trên giấy tờ.
Công ty khởi nghiệp giao hoa BloomThat gần đây đã trở thành
tâm điểm chú ý khi nhà sáng lập tuyên bố phá sản sau khi "đốt sạch" hơn 550.000 USD trong vòng 1 tháng và chỉ tồn tại được 4 tháng.
Đây là ví dụ điển hình về
tâm lý “bùng
cháy” của nhà sáng lập các công ty khởi nghiệp và các nhà đầu tư. Thông thường các nhà đầu tư có xu hướng tránh đầu từ vào những công ty ít có
khả năng “
đốt tiền”.
Thật không may, kết
quả không được như mong muốn. Có tới 29% công ty khởi nghiệp được chống lưng bởi các quỹ đầu tư thường không tiết lộ lý
do thật sự họ thất bại là vì... hết tiền. Chỉ 8%
thành thật thừa nhận
sự thật này.
Hơn nữa trong thời điểm bong bóng
công nghệ bùng nổ như hiện nay, các công ty khởi nghiệp ngày càng
khó khăn trong việc huy động vốn và tìm
cơ hội bán mình. Điều này đồng nghĩa với việc số lượng các công ty xác sống sẽ gia tăng đáng kể và nó gây tổn hại không nhỏ tới hệ sinh thái khởi nghiệp.
Vậy giải pháp với vấn nạn các công ty khởi nghiệp xác sống là gì?
Ngoài ra các công ty khởi nghiệp cũng cần
thận trọng với chiến lược tăng trưởng bằng mọi giá. Thực tế phần lớn các công ty khởi nghiệp không thể xử lý tốc độ tăng trưởng quá nhanh và thậm chí mất thị trường, thất bại khi ra mắt và giới thiêu sản phẩm cho
người tiêu dùng.
Dẫu vậy, chúng ta vẫn
hy vọng rằng thời hoàng kim của những công ty khởi nghiệp "on-demand" (theo
yêu cầu) sắp chấm hết. Có lẽ các nhà đầu tư sẽ sớm nhận ra rằng họ nên tập trung vào việc ủng hộ những đơn vị đổi mới, cách tân thay vì các công ty xác sống.