“Chào dượng, chào tháng 9!
Vậy là một mùa hè hừng hực
khí thế tuổi trẻ đã qua,
con tin chắc là các
bạn hay lui tới
TnBS đã có một mùa hè đầy
ý nghĩa.
Cảm ơn Dượng luôn là dòng suối của những
ý tưởng mới với nguồn
năng lượng bất tận
cho thế hệ
trẻ. Con cũng không còn đủ trẻ để ngây ngơ
ngồi tưởng tượng ông bụt
Tony ngồi trên phản cầm cái quạt lông của
Gia cát Lượng, nhưng
quả thật, để bước vào
trường đời thì vẫn còn ngây
dại quá nhiều và vẫn lụi cụi
đọc mỗi ngày các note và post của dượng qua App TN
Buổi sáng (đã lâu con không dùng FB nữa, vì không có
thời gian “
tò mò tiểu nông” stt của hơn nghìn bạn mỗi ngày). Con đã hơi "cứng" tuổi và con chọn cho mình một đoạn lội ngược dòng, xách
vali lên đường đến châu Âu
học tập. Con đã
dũng cảm bước ra khỏi vòng
an toàn đầy
cám dỗ và vỗ về của gia đình, bước vào một
thế giới đầy
cạnh tranh của biển lớn. Trong 30 năm
cuộc đời, bị chìm đắm trong
sách vở, chữ
nghĩa, rồi đủ thứ hằm bà lằng chạy theo
hình thức, con nhận ra
điểm yếu nhất vẫn là sức ì và
khả năng quan sát,
giải quyết vấn đề…
Thế là nghỉ hè năm nay, thay vì hăm hở
hành trình khám phá Châu Âu như các bạn học khác, con vác 50 cái CV đi
xin việc làm thêm, ngoài việc là có summer job, nhưng
mục tiêu lớn là học quan sát và cải thiện tốc độ đi (vì có
nghiên cứu chỉ ra rằng
tác phong công
nghiệp và tốc độ
đi bộ bằng với tốc độ
tư duy và giải quyết
vấn đề). Trong một
xã hội ngập tràn dân nhập cư với độ khát việc đến
trầm cảm, giờ xã hội các nước châu Âu đòi hỏi ứng viên phải thông minh và
linh hoạt như người
Trung Quốc, khoẻ như người Mông Cổ,
tinh tế và tháo vát như
người Nhật, Hàn... Mới rải
được 02 cái CV (CV của Châu Âu giờ chỉ được phép viết 01 trang thôi ạ, chẳng ai có nhiều thời gian đọc, nhưng đồng nghĩa với việc chắt lọc thông tin kinh khủng), con đã được triệu đi làm thử tại một trong những
nhà hàng Trung Quốc lớn của thủ đô. Những ngày mồ hôi nơi cái ngăn đá của Châu Âu
bắt đầu…
Điều đầu tiên con phải học là quy trình
làm việc và
nhớ số bàn. Phải nói là người TQ thực sự rất
giỏi với các con số, chẳng cần cao siêu Tích với Phân, cứ cộng trừ trong phạm vi 1000 thành thạo. Bàn được đánh số thành nhóm (
ví dụ 15-20, 21-25..., nếu chẳng may bị lẻ 1 bàn, luôn
đơn giản là 21, 212, rồi lẻ nữa ư, 22, 221...). Hệ thống bàn nhẹ và đơn giản để kê thành bàn to vào buổi tối và kê riêng vào buổi trưa cho 1-2 người, (nhà hàng không có wifi để
nhân viên đỡ lọ mọ chơi và khách cũng không ngồi con cà con kê để
mất chỗ
kinh doanh). Hệ thống bàn tròn cho 5-6 người, bàn tròn cho 10 người và hệ thống cửa ray để sẵn sàng cho việc chia nhỏ hoặc hợp nhất. Một điều nữa mà phải nói rất
nể phục sự quan sát của các
ông chủ TQ. Địa điểm nhà hàng luôn phải nằm Trung
tâm buôn bán, mặt
tiền, trên đường đi, có chỗ đỗ
xe (chỉ cần đỗ 1 tiếng), gần Nhà ga... Thế nên các nhà hàng Ý cùng toạ độ Rốn của Thủ đô trên
Google map, dù đã thay gần chục đời chủ vẫn
không thể cạnh tranh nổi. Bởi giỏi
tính toán nên
chuẩn bị đóng cửa, khách lẻ là miễn nhiễm không được làm phiền bếp của họ, nhưng nhân viên lẫn
quản lý sẵn sàng nói yes với 1 nhóm gia đình
Ấn độ chậm chạp lọ mọ tìm chỗ
ăn cơm rang
gà buổi tối, cơm thừa canh cặn vớ vẩn cũng mang lại thêm 200êu cho quán.
Thêm một điều nữa là bài
toán quản lý người. Một quy trình chuẩn 3 ngày nghỉ 1 ngày, (bếp 4 người, chạy bàn 4 người, rửa bát kiêm lau dọn
WC (Mông cổ), 1 người lo mở buffet và chuẩn bị buffet, luân phiên các
công việc của từng ngày, nên không bị tình trạng
chồng chéo, hoặc bì tị như các nhà hàng
châu Á khác ở đây làm việc manh mún và luôn khao khát giảm chi phí bằng cắt giảm nhân viên hoặc lờ
lương. Hệ thống 3 người chạy bàn này kết hợp với
chiến lược “chia để trị” mỗi ngày tiếp và
phục vụ hơn 300- 500 khách, mang về cho nhà hàng trung
bình mỗi ngày là 5000 đên 10000 êu, trong khi hệ thống 2 nhân viên chạy bàn kiêm dọn vệ sinh buổi sáng và chuẩn bị buffet của nhà hàng Việt, Thái, Hàn, Nhật….làm hộc hơi với 100 khách mà
hiệu suất không cao.
Do menu buffet nên nhân viên không phải bưng bê đồ nóng, giảm thiểu
nguy cơ tai nạn nghề nghiệp. Về công việc thường quản lý theo đầu việc của ngày (Ngày 1, ngày 2, ngày 3) và thường luôn chân luôn tay,
vận trù học rất cao nên thường ít khi có thấy thời gian nhân viên tụ tập đứng
nói xấu chủ hay
đồng nghiệp khác. Thêm vào đó là công việc thường rất nhiều, nên ai ai cũng
ý thức là làm xong việc là chạy vào
hỗ trợ lẫn nhau cho nhanh, nhưng đồng thời để đến hôm mình lĩnh đạn, cũng có đội hỗ trợ mình. Bài toán quản lý đầu việc, nhận xét theo công việc chứ không
chỉ trích con người rất rõ nét.
Thêm 1 điểm, con nghĩ chắc do người TQ giỏi sản xuất, nên quy trình bảo trì thiết bị của họ rất
tốt. Con vẫn nhớ
ấn tượng khi “học việc” 1 tháng ở quán
người Việt năm ngoái, các ông bếp tranh nhau làm bếp trưởng, nhưng đến khi vệ sinh bếp thì không ai chịu làm, làm được thì dè bỉu anh khác là đấy, nó để bẩn thế đấy. Tất cả thiết bị bếp núc ở đây được cọ rửa, phun trắng xoá bọt hàng ngày. Góc của ai, người đấy gọn sạch. Đến cái giẻ lau bàn, hàng ngày, trước khi về, người phụ trách của ngày thứ nhất cũng giặt sạch, cho một lớp xà phòng siêu mạnh, dội toàn bộ nước sôi và ngâm qua đêm để sạch hết dầu mỡ…
Một điều cuối trong thư gửi dượng, có lẽ con vẫn muốn
nói nhiều đến một tính
xấu - "Tính hay soi mà không nói ra" mà con vẫn đang phải sửa hàng ngày. Một điều mà con vẫn luôn thắc mắc,
vì sao tính cộng đồng của Trung Quốc nó cao thế. Điều đầu tiên con muốn nói và học được là sự
thẳng thắn của TQ. Từ 1 ly nước lọc 1 êu nói trước cho khách (nói nước ở đây không
miễn phí khi khách order), hay nhân viên có
cơ hội sửa sai 3 lần Y CHANG như dượng nói á.
Giao tiếp chủ và nhân viên cũng thẳng thắn, dù vẫn tiếc là hồi
trẻ con không ý thức về việc mình
có thể học nhiều hơn 1
ngoại ngữ, nhưng cứ nhìn thấy cách khi chủ đến là đội bếp
cười nói tưng bừng, có yếu tố
hài hước thì làm quản lý và
làm chủ tốt hơn. Ông chủ này có 3 quán ở Trung tâm Thủ đô, cứ có khách đại sứ quán Trung Quốc là chạy qua kiểm tra
chất lượng, cần là phi vào bếp, một mình cầm 4 ly
cà phê trên tay phục vụ khách.
Hành động chủ quán cực kỳ
giàu có mà phục vụ khách
làm con bé chạy bàn học việc như con trố mắt. Rồi con thấy nếu
vợ con ông qua quán là ông vào tự nấu cho vợ con ăn, Chẳng may rảnh rỗi ngồi quán gặp người Đồng hương Trung Quốc, ông lập tức sai "gia nhân" thiết đãi trà, nước nóng… Cái
phong thái bán hàng cười nói
vui vẻ, cảm
ơn,
xin lỗi thẳng thắn của ông (dù được ngắm cả cái cười nhếch mép sau đó), nhưng cũng để góp phần xoá cái thói
lạnh lùng hay giả ngơ của con bé đứng chạy bàn (là con). Con cứ thấy người
Việt Nam là
giả vờ nói tiếng nước ngoài, đứng soi xem có biết cầm dao dĩa không, có biết nói
tiếng Anh không,
soi mói quần áo tóc tai, đoán xem họ đến từ đâu…và chủ yếu là cười nhạo khi thấy họ “lúng túng” trong việc tiếp cận
văn hóa phương Tây. Con thấy
xấu hổ với mấy cái tiểu nông này quá và thấy mình bắt đầu dịch chuyển thành một người
vui vẻ nói cười,
cởi mở hơn.
So sánh là một bài toán khập khiễng, nhưng con nghĩ là điểm
khác biệt lớn nhất của TQ và Việt nam, không phải ai thông minh hơn ai, mà TQ hướng nhiều đến
hiệu quả và đặc biệt thích
kiếm tiền. Người Việt Nam sẽ tốt hơn nếu bớt bị nặng nề hình thức. Con cũng từng ước giá có người chỉ cho con sớm hơn thì sẽ tránh được quãng đường vòng đầy
ngây ngô ấy!
Dù gì thì con vẫn muốn gửi “Thousand Thanks” đến ông Bụt
Tony, hình ảnh con vẫn hay nghĩ tới khi xuống
tinh thần, hoặc thấy lạc lõng đơn côi nơi xứ người. Khi con chuẩn bị
khóc, con lại mở
Tony Buổi sáng ra đọc để vặn dây cót tinh thần! Thế là thiên hạ lại thêm một đứa nữa lớ ngớ cười một mình với cái
điện thoại (thế nên con mới mong có quyển sách "cầm cho Oách" dượng ơi) ^^
P.s: con muốn nhờ bạn
đẹp trai Update cái App
Tony Buổi sáng, làm thế nào để đọc các Note liên tục mà không cần phải quay lại Main page được không? Cảm ơn bạn nhiều!”