35 năm sau, Trent Reznor từ ban nhạc Nine Inch Nails đã viết bài hát “Tình yêu không là tất cả”. Reznor, mặc dù
nổi tiếng với những màn trình diễn gây sốc, những
video lố bịch và quấy rối của mình, đã
cai nghiện thành công, cưới một người vợ, có hai đứa con, từng hủy toàn bộ album và tour diễn của mình để ở cạnh vợ con và làm một người
chồng, người
cha tốt.
Một trong hai người là thằng khốn chỉ biết
yêu bản thân. Người còn lại thì không.
Thế nhưng nếu nghĩ như Reznor và tin rằng “tình yêu không là tất cả”, ta hiểu rằng một
mối quan hệ bền vững cần nhiều thứ hơn là những rung động và
đam mê nhất thời. Chúng ta hiểu rằng có nhiều thứ trong cuộc sống quan trọng hơn là tình yêu. Chuyện tình của bạn êm
đẹp và bền vững là nhờ những
giá trị sâu sắc và quan trọng hơn này.
Vấn đề khi lý tưởng hóa tình yêu là nó làm chúng ta có
kỳ vọng không thực tế về những gì tình yêu có thể mang đến. Những kì vọng này dần phá hủy mối quan hệ ta mà vốn nâng niu. Tôi sẽ làm rõ hơn điều này:
1. Tình yêu không đồng nghĩa với việc hoàn toàn chấp nhận.
Chỉ tình yêu thì
không thể biến người ấy thành người đồng hành tuyệt vời cho bạn suốt về sau. Yêu là về mặt
tình cảm, trong khi tương hợp là về logic.
Đừng nhầm lẫn 2 khái niệm này.
Bạn vẫn yêu ai đó không
đối xử tốt với bạn, người luôn khiến bạn cảm thấy bản thân thật tồi tệ. Họ không
tôn trọng bạn như cách bạn tôn trọng họ, hoặc họ có một cuộc sống quá
phức tạp đến nỗi khiến bạn
khổ sở theo.
Bạn vẫn yêu một người có những lý tưởng và mục tiêu cuộc sống hoàn toàn trái ngược với bạn, người có những
niềm tin,
tín ngưỡng hay cách nhìn nhận sự vật khác hẳn với bạn.
Bạn vẫn yêu một người chỉ đem lại những điều tệ hại cho bạn.
Điều này nghe có vẻ bất hợp lý, nhưng nó vẫn diễn ra.
Khi tôi xem xét lại những chuyện tình không đẹp mình biết, tôi nhận thấy rằng đa phần mọi người
bắt đầu yêu với những
cảm xúc đơn giản – họ thấy rung động và cứ thế mà yêu. Họ
quên rằng anh chàng họ yêu là một con chiên cuồng tín hay cô nàng họ
phải lòng cực kỳ phân biệt giới tính. Họ nghĩ rằng mọi việc sẽ ổn.
Và rồi sáu tháng sau, khi anh chàng nói trên
cầu nguyện 12 lần mỗi ngày để xin
Chúa tha thứ, hay cô nàng kia quẳng mọi đồ đạc của anh ấy ra ngoài đường, họ nhìn nhau và tự hỏi “Ôi trời, mọi chuyện đã đi chệch hướng tự lúc nào?”
Sự thật là nó đã sai đường ngay từ khi bắt đầu rồi.
Khi
hẹn hò, bạn phải dùng không chỉ
trái tim mà cả
đầu óc nữa. Đúng là bạn muốn tìm một người khiến tim bạn rung động và nhìn thấy sự
dễ thương trong những
thói quen xấu của bạn. Nhưng bạn cũng nên đánh giá những phẩm chất khác của người ấy, cách họ đối xử với bản thân và những người
gần gũi với họ,
ước mơ hoài bão cũng như cách nhìn vạn vật của họ. Bởi vì nếu bạn yêu một ai đó không tương hợp với bạn, thì như
nhân viên hướng dẫn trượt tuyết ở công viên South Park từng nói, bạn sẽ có một khoảng
thời gian tồi tệ.
2. Tình yêu không thể giải quyết những cuộc cãi vã.
Chuyện tình đầu của tôi rất cuồng nhiệt, nhưng chúng tôi sống ở hai thành phố khác nhau và không đủ
tiền để gặp nhau thường xuyên, cả hai gia đình hai bên đều
ghét nhau, và chúng tôi cũng
cãi nhau liên tục hàng tuần liền.
Mỗi khi cãi nhau, chúng tôi làm hòa ngay ngày hôm sau, nhắc nhở nhau tình yêu chúng tôi sâu đậm như thế nào và tất cả những thứ vừa qua không quan trọng. Chúng tôi rất rất yêu nhau nên cả hai sẽ tìm ra cách để giải quyết và mọi chuyện rồi sẽ ổn thôi. Tình yêu khiến chúng tôi cảm thấy rằng mình có thể vượt qua mọi thứ, nhưng thực tế: không có điều gì
thay đổi cả.
Bạn biết đấy, không một vấn đề nào của chúng tôi
được giải quyết. Những trận cãi vã cứ thế lặp lại. Và
tranh luận càng lúc càng tồi tệ hơn. Thậm chí việc không chịu nhìn mặt nhau luôn tiếp diễn, chúng tôi không thể
trò chuyện với nhau một cách
hiệu quả được. Chúng tôi gọi điện cho nhau hàng giờ mà không nói được chuyện gì ra
hồn. Bây giờ nhìn lại tôi mới thấy rằng lúc đó không có bất cứ
hi vọng gì có thể cứu vãn mối quan hệ. Vậy mà chúng tôi đã kéo dài tới tận 3 năm!
Nhờ tình yêu cả đó!
Không ngạc nhiên lắm khi mối quan hệ ấy
rạn nứt và tan nát như một chiếc Hindenburg đang bốc
lửa. Và một bài
học tôi rút ra được từ việc này là: tình yêu có vẻ khiến bạn cảm thấy chuyện tình mình đẹp hơn, nhưng thực sự nó không giải quyết được gì cả.
Những cung bậc của cảm xúc tựa như men rượu: mỗi cảm giác
hạnh phúc đều khiền bạn lâng lâng và hưng phấn, nhưng trừ khi mối quan hệ của bạn có một
nền tảng vững chắc, không thì những con sóng cảm xúc sẽ lớn dần thành song thần và cuốn trôi tất cả.
3. Tình yêu không phải lúc nào cũng đáng để bạn hi sinh bản thân mình.
Mọi người thường nghĩ một trong những phẩm chất khi yêu ai đó là việc bạn phải
lo lắng cho họ hơn cả bản thân mình. Nhưng có một
câu hỏi thường không được đặt ra đó là bạn đang hi sinh vì cái gì và nó có
xứng đáng không ?
Khi yêu nhau, sẽ khá là
bình thường nếu cả hai thỉnh thoảng hi sinh mong muốn,
nhu cầu hay thời gian của bản thân cho nửa còn lại của mình. Tôi thấy rằng đây là một việc
bình thường, lành mạnh và khiến cho chuyện tình của bạn đẹp thêm.
Thế nhưng khi nói đến việc hi sinh lòng
tự tôn,
cái tôi, hoài bão,
mục đích sống hay thậm chí là thể xác chỉ để ở cạnh một người, đây rõ rang là thứ tình yêu thật đáng quan ngại. Một mối quan hệ đáng lẽ ra phải giúp trám những phần khuyết của bạn, chứ không phải là bào mòn những phần
hiện tại bạn có. Nếu bạn thấy bản thân mình đang ở trong tình trạng
chịu đựng sự không tôn trọng và bị
lợi dụng, vấn đề thực chất là ở bạn: cho phép tình yêu
ăn mòn bản thân và bỏ rơi
chính mình, để rồi một ngày ta chỉ còn là chiếc vỏ rỗng sau khi bị bóc lột hết những gì bên trong.
NẾU ĐÓ LÀ BẠN MÌNH THÌ …
Một trong những
lời khuyên về tình yêu thường thấy trong
sách vở đó là “Hãy xem
người yêu như
bạn thân.” Đa phần mọi người nhìn nhận lời khuyên này theo hướng
tích cực: Tôi nên dành thời gian cho người yêu, nên trò chuyện một cách
thoải mái, nên
vui đùa với người yêu của mình như với bạn thân của tôi.
Thế nhưng mọi người cũng nên nhìn nhận nó ở một góc nhìn thực tế hơn: Nếu bạn mình có những tật xấu như người yêu, mình có chịu nổi không?
Thú vị là, nếu chúng ta tự hỏi chính mình câu hỏi này khi chúng ta đang có một mối quan hệ không bền vững, câu trả lời sẽ là :”Không”.
Tôi quen một người
phụ nữ trẻ vừa mới
kết hôn. Cô ấy yêu
say đắm chồng của mình mặc dù anh ấy
thất nghiệp trong gần một năm nay, không hứng thú gì khi nghe đến chuyện đám cưới và thường hay bỏ rơi cô ấy để đi lướt ván với
bạn bè. Gia đình và bạn
bè cô luôn nghi ngại liệu anh ấy có xứng không, nhưng cô vẫn
vui vẻ lấy anh ta.
Thế nhưng một khi những cảm xúc thăng hoa của đám cưới qua đi, cô bắt đầu phải
đối diện với thực tế. Một năm sau đám cưới, anh ấy vẫn chẳng màng đến chuyện kiếm việc, nằm dài ở
nhà trong khi cô ấy phải đi làm và còn
nổi giận mỗi khi cô không nấu bữa tối. Nếu cô ấy
phàn nàn thì anh ta lại bảo rằng cô thật “ngỗ ngược” và “tiểu thư”. Và anh ta vẫn bỏ rơi cô để đi lướt ván với bạn của mình.
Cô ấy rơi vào tình cảnh này chỉ bởi vì cô ấy đã
bỏ qua ba sự thật tôi đề cập ở trên. Cô ấy lý tưởng hóa tình yêu. Mặc dù đã bị dội một gáo nước lạnh bởi những
thói quen xấu của anh khi hai người hẹn hò, cô vẫn tin rằng tình yêu có thể sữa chữa những
bất đồng ấy. Không hề. Khi bạn bè và gia đình cô bày tỏ mối lo ngại về đám cưới, cô ấy tin rằng tình yêu cuối cùng sẽ giải quyết được mọi vấn đề. Không hề. Và bây giờ khi mọi thứ trở nên vô cùng tồi tệ, cô ấy tìm kiếm lời khuyên nơi bạn bè mình rằng cô phải hi sinh đến mức nào nữa thì anh ta mới chịu hiểu.
Và sự thật là, anh ta sẽ không bao giờ hiểu.
Vì sao có những
hành vi ta không bao giờ chấp nhận nơi bạn mình, nhưng lại chấp nhận nó ở người yêu?
Hay trong một tình huống khác: một người bạn gái
ghen tuông tới nỗi cô yêu cầu
bạn trai phải cho mình biết mọi mật khẩu
tài khoản và nằng nặc đòi phải cho cô đi theo chuyến công tác để chắc chắn rằng anh ấy không bị
quyến rũ bởi một người phụ nữ khác. Cuộc sống của anh ta đúng nghĩa được
giám sát 24/7 và bạn có thể thấy được sự khốn khổ của anh ấy. Gía trị
cá nhân của anh ấy gần như là con số không. Cô ấy không
tin tưởng anh ấy trong bất cứ việc gì. Thế nên anh cũng
mất niềm tin mỗi khi muốn làm gì đó.
Thế nhưng anh ấy vẫn ở với cô ấy? Vì sao? Vì anh ta đang yêu!
Hãy
nhớ lấy điều này: Để có thể
tận hưởng trọn vẹn tình yêu, bạn phải có một thứ gì đó quan trọng hơn tình yêu trong cuộc sống của bạn.
Bạn có thể yêu rất nhiều dạng người trong suốt cả
cuộc đời của mình. Bạn có thể yêu một ai đó
đối xử tốt hoặc tệ với bạn. Bạn có thể yêu trong
tỉnh táo, có thể không. Bạn có thể yêu khi đang trẻ hay về
già. Tình yêu không độc nhất, không đặc biệt và cũng không hề khó kiếm.
Nhưng lòng
tự trọng của bạn thì có. Kể cả
nhân phẩm của bạn nữa. Bạn có thể sẽ trải qua nhiều
mối tình trong cuộc đời, nhưng một khi bạn đánh
mất lòng tự trọng, sự
tự tin, những thứ đó rất khó để bạn tìm lại một lần nữa.
Tình yêu là một
trải nghiệm tuyệt vời. Nó thậm chí là một trong những trải nghiệm tuyệt nhất cuộc sống mang lại cho bạn. Và đó là thứ mà mọi người nên
cảm nhận và tận hưởng.
Nhưng cũng giống như bất kì trải nghiêm nào, nó có thể tốt hoặc xấu. Và cũng như bất kì trải nghiệm nào, nó không thể định hình
tính cách cũng như
mục đích sống của ta. Ta không nên để nó tác động đến mình. Chúng ta không thể hi sinh
danh dự cũng như
giá trị bản thân cho nó. Bởi vì
khoảnh khắc ta làm như thế, ta đã
đánh mất tình yêu và cũng đánh mất chính mình.
Bởi vì bạn cần nhiều thứ hơn là tình yêu trong cuộc sống. Tình yêu rất tuyệt vời. Tình yêu rất cần thiết. Tình yêu là vô cùng đẹp đẽ. Nhưng tình yêu không là tất cả.